Một số điểm mới trong quy định về quản lý ngân sách xã và các hoạt động tài chính khác của xã, phường, thị trấn

Ngày 30/12/2016, Bộ trưởng Bộ tài chính ban hành thông tư số 344/2016/TT-BTC (TT 344) quy định về quản lý ngân sách xã và các hoạt động tài chính khác của xã, phường, thị trấn.

 Thông tư số 344 thay thế Thông tư số 60/2003/TT-BTC (TT 60) ngày 23/6/2003 để phù hợp với Luật Ngân sách nhà nước số 83/2015/QH13 góp phần nâng cao hiệu quả công tác quản lý ngân sách xã và các hoạt động tài chính khác của xã, phường, thị trấn. So với TT 60, TT 344 có một số nội dung điểm mới đáng lưu tâm như sau:

Thứ nhất, đối với các khoản thu ngân sách xã hưởng 100%, TT 344 bỏ nội dung thu “các khoản đóng góp tự nguyện khác” (Ngân sách xã chỉ được thu các khoản đóng góp theo nguyên tắc tự nguyện để đầu tư xây dựng cơ sở hạ tầng do Hội đồng nhân dân xã quyết định đưa vào ngân sách xã quản lý), TT 344 cũng xác định cụ thể thêm khoản thu của ngân sách xã khi thu từ tài sản được xác lập quyền sở hữu của nhà nước do các cơ quan, đơn vị, tổ chức thuộc xã xử lý theo quy định của pháp luật, sau khi trừ đi các chi phí theo quy định của pháp luật.

Thứ hai, đối với các khoản thu phân chia theo tỉ lệ phần trăm (Thuế sử dụng đất phi nông nghiệp; Thuế sử dụng đất nông nghiệp thu từ hộ gia đình; Lệ phí môn bài thu từ cá nhân, hộ kinh doanh và Lệ phí trước bạ nhà, đất) TT 344 quy định: Căn cứ vào khả năng thực tế nguồn thu và nhiệm vụ chi của xã, Hội đồng nhân dân cấp tỉnh quyết định tỷ lệ phần trăm (%) đến tối đa là 100% các khoản thu này cho ngân sách xã; không còn quy định tỷ lệ ngân sách xã, thị trấn được hưởng tối thiểu 70% như TT 60.

 Thứ ba, về nhiệm vụ chi của ngân sách xã: TT 344 quy định ngân sách phường cũng có nhiệm vụ chi đầu tư phát triển nếu được HĐND cấp tỉnh phân cấp (TT 60 quy định ngân sách xã, thị trấn mới có nhiệm vụ chi này). TT 344 quy định rõ hai nguồn vốn đầu tư: nguồn vốn đầu tư trong cân đối ngân sách xã theo phân cấp của cấp tỉnh và nguồn huy động đóng góp từ các cơ quan, tổ chức, cá nhân theo quy định của pháp luật và Luật đầu tư công cho từng dự án nhất định, do Hội đồng nhân dân xã quyết định đưa vào ngân sách xã quản lý; ngoài ra không còn nguồn nào khác. Về chi thường xuyên, bổ sung thêm một số khoản chi thường xuyên của ngân sách xã như: Chi cho quốc phòng qua việc chi thực hiện chế độ, chính sách đối với lực lượng dân quân tự vệ (DQTV) và các khoản chi khác về DQTV thuộc nhiệm vụ chi của ngân sách xã theo quy định của Luật dân quân tự vệ; Chi cho nhiệm vụ ứng dụng, chuyển giao công nghệ (không có nhiệm vụ chi nghiên cứu khoa học và công nghệ); Ngoài ra, còn có thêm các khoản chi cho sự nghiệp y tế qua việc hỗ trợ phục vụ chăm sóc sức khỏe nhân dân trên địa bàn xã và các hoạt động bảo vệ môi trường bao gồm thu gom xử lý rác thải.

 Thư tư, TT 344 quy định trình tự lập, quyết định dự toán ngân sách xã: Đối với dự toán ngân sách xã đã được HĐND xã quyết định, UBND xã ngoài việc phải báo cáo UBND cấp huyện và phòng Tài chính - Kế hoạch huyện còn phải báo cáo cơ quan Kho bạc Nhà nước nơi giao dịch để tổ chức thực hiện; phòng Tài chính - Kế hoạch huyện có trách nhiệm thẩm định dự toán ngân sách xã, trường hợp có sai sót phải báo cáo Ủy ban nhân dân cấp huyện yêu cầu Hội đồng nhân dân xã điều chỉnh dự toán theo đúng quy định, đồng thời gửi Kho bạc Nhà nước cùng cấp làm căn cứ để thực hiện dự toán theo quy định.

 Thứ năm, TT 344 quy định mức dự phòng ngân sách tương ứng từ 2% đến 4% tổng dự toán chi thay vì từ 2% đến 5% tổng số chi như quy định tại TT 60.

Thứ sáu, TT 344 có quy định các khoản chi có trong dự toán đến hết ngày 31 tháng 01 năm sau chưa thực hiện, không được chuyển sang năm sau chi tiếp, trừ một số khoản chi  theo quy định của Chính phủ được chuyển nguồn sang năm sau để thực hiện và hạch toán kế toán, quyết toán vào ngân sách năm sau. (TT 60 quy định: “các khoản chi có trong dự toán đến hết 31/12 chưa thực hiện không được chuyển sang năm sau chi tiếp, trừ …”)

 Thứ bảy, về quản lý các hoạt động tài chính thôn, bản trong TT344 quy định đối với các khoản đóng góp trên nguyên tắc tự nguyện của nhân dân để sử dụng vào các mục đích cụ thể phục vụ cho lợi ích chung của cộng đồng thôn, bản do thôn, bản trực tiếp huy động và không đưa vào ngân sách xã. TT 344 quy định thêm: “Ủy ban nhân dân xã phải hướng dẫn thôn, bản mở sổ sách ghi chép đầy đủ, cụ thể các khoản thu, chi và công khai với nhân dân kết quả huy động, sử dụng các nguồn tài chính trên. Khoản huy động chỉ được sử dụng cho đúng nội dung công việc cụ thể mà nhân dân đã thống nhất. Trường hợp tiền huy động chưa sử dụng, thôn, bản có thể nhờ xã gửi vào tài khoản tiền gửi của xã tại Kho bạc Nhà nước, ngân hàng thương mại hoặc các tổ chức tín dụng hợp pháp. Được nhân dân trong thôn thống nhất, thôn có thể gửi tiền huy động chưa sử dụng vào tài khoản tiền gửi của thôn mở tại ngân hàng thương mại hoặc các tổ chức tín dụng”.

Thông tư số 344/2016/TT-BTC có hiệu lực thi hành kể từ ngày 13 tháng 02 năm 2017 và áp dụng từ năm ngân sách 2017.

                                                                                              N.M.C